Manache Shlok – 161 to 180

ahamtaagune sarv hii dukh hote।
mukhe bolile gnyaan te vyartha jaate॥
sukii raahta sarv hii sukh aahe।
ahantaa tujhii tunchii shodhuun paahe ॥161॥

अहंतागुणे सर्वही दुःख होते।
मुखे बोलिले ज्ञान ते व्यर्थ जाते॥
सुखी राहता सर्वही सूख आहे।
अहंता तुझी तुंचि शोधुन पाहे॥१६१॥

ahantaagunii niiti saandii vivekii।
aniitiibale shlaaghyataa sarv lokii॥
parii antarii sarvhii saaksh yete।
pramaanantre buddhi saanduuni jaate ॥162॥

अहंतागुणे नीति सांडी विवेकी।
अनीतीबळे श्लाघ्यता सर्व लोकी॥
परी अंतरी अर्वही साक्ष येते।
प्रमाणांतरे बुद्धि सांडूनि जाते॥१६२॥

dehebhuddhichaa nishchayo drudha jalaa।
dehaatiit te hiit saandiit gela॥
debuddhi te atmabuddhi karavii।
sada sangatii sajjanachii dharaavii ॥163॥

देहेबुद्धिचा निश्चयो दृढ जाला।
देहातीत ते हीत सांडीत गेला॥
देहेबुद्धि ते आत्मबुद्धि करावी।
सदा संगती सज्जनाची धरावी॥१६३॥

mane kalpilaa viishayo sodvava।
mane dev nirguun to olkhaavaa॥
mane kalpitaa kalpana te saravii।
sada sangatii sajjanachii dharaavii ॥164॥

मनें कल्पिला वीषयो सोडवावा।
मनें देव निर्गूण तो ओळखावा॥
मनें कल्पिता कल्पना ते सरावी।
सदा संगती सज्जनाची धरावी॥१६४॥

dehaadiik prapanch haa chintiyelaa।
parii antarii lobh nishchint thela॥
harii chintane mukti kaantaa karavii।
sada sangatii sajjanachii dharaavii ॥165॥

देहादीक प्रपंच हा चिंतियेला।
परी अंतरी लोभ निश्चित ठेला॥
हरीचिंतने मुक्तिकांता करावी।
सदा संगती सज्जनांची धरावी॥१६५॥

ahankaar vistaarlaa ya dehaachaa।
striyaaputramitraadike moh tyaancha॥
bale bhraanti he janma chintaa haraavii।
sada sangatii sajjanachii dharaavii ॥166॥

अहंकार विस्तारला या देहाचा।
स्त्रियापुत्रमित्रादिके मोह त्यांचा॥
बळे भ्रांति हें जन्मचिंता हरावी।
सदा संगती सज्जनांची धरावी॥१६६॥

bara nishchayo shaashvataachaa karava।
mhane daas sandeh to viisaraavaa॥
ghadiine ghadii saarthakaachii karavii।
sada sangatii sajjanachii dharaavii ॥167॥

बरा निश्चयो शाश्वताचा करावा।
म्हणे दास संदेह तो वीसरावा॥
घडीने घडी सार्थकाची धरावी।
सदा संगती सज्जनांची धरावी॥१६७॥

karii vrutti jo sant to sant jaana।
duraashaagune jo navhe dainyavaanaa॥
upadhii dehebuddhiite vaadhviite।
parii sajjanaa kevi baadhuu shake te ॥168॥

करी वृत्ती जो संत तो संत जाणा।
दुराशागुणे जो नव्हे दैन्यवाणा॥
उपाधी देहेबुद्धीते वाढवीते।
परी सज्जना केविं बाधु शके ते॥१६८॥

nase ant aanant santaa pusaava।
ahankaarvistaar haa niirasaava॥
guneviin nirguun to athavava।
dehe buddhicha aathavuu naa thavava ॥169॥

नसे अंत आनंत संता पुसावा।
अहंकारविस्तार हा नीरसावा॥
गुणेवीण निर्गुण तो आठवावा।
देहेबुद्धिचा आठवु नाठवावा॥१६९॥

dehe buddhi he gnyaan bodhe tyajaavii।
viveke taye vastuchii bhetii ghyaavii॥
tadakaar he vruttii naahii swabhaave।
mhanoni sada techi shodhiit jaave ॥170॥

देहेबुद्धि हे ज्ञानबोधे त्यजावी।
विवेके तये वस्तुची भेटी घ्यावी॥
तदाकार हे वृत्ति नाही स्वभावे।
म्हणोनी सदा तेचि शोधीत जावे॥१७०॥

asey saar sachaar te chorilese।
ihii lochanii pahataa drushya bhaase॥
niraabhaas nirgun te aakalenaa।
ahantaagune kalpitaahii kalenaa ॥171॥

असे सार साचार तें चोरलेसे।
इहीं लोचनी पाहता दृश्य भासे॥
निराभास निर्गुण तें आकळेना।
अहंतागुणे कल्पिताही कळेना॥१७१॥

sfure viishayii kalpana te avidyaa।
sfure brahma re jaan maya suvidyaa॥
mulii kalpana do rupe techi jaalii।
viveke tarii swaswaroopii milaalii ॥172॥

स्फुरे वीषयी कल्पना ते अविद्या।
स्फुरे ब्रह्म रे जाण माया सुविद्या॥
मुळीं कल्पना दो रुपें तेचि जाली।
विवेके तरी स्वस्वरुपी मिळाली॥१७२॥

swaroopii udela ahankaar raaho।
tene sarv aachhadile vyom paaho॥
dishaa paahta te nisha vaadhtaahe।
viveke vichaare vivanchuuni paahe ॥173॥

स्वरुपी उदेला अहंकार राहो।
तेणे सर्व आच्छादिले व्योम पाहो॥
दिशा पाहतां ते निशा वाढताहे।
विवेके विचारे विवंचुनि पाहे॥१७३॥

jaya chikshane laskhitaa lakshvenaa।
bhava bhakshitaa rakshitaa rakshvenaa॥
kshyaatiit to akshayii moksh deto।
dayadaksh to saakshine paksh gheto ॥174॥

जया चक्षुने लक्षिता लक्षवेना।
भवा भक्षिता रक्षिता रक्षवेना॥
क्षयातीत तो अक्षयी मोक्ष देतो।
दयादक्ष तो साक्षिने पक्ष घेतो॥१७४॥

vidhii nirmita liihito sarv bhaalii।
parii liihito kon tyaache kapalii॥
haruu jaalito lok sanhaarkaalii।
parii shevtii shankaraa kon jaalii ॥175॥

विधी निर्मिती लीहितो सर्व भाळी।
परी लीहिता कोण त्याचे कपाळी॥
हरू जाळितो लोक संहारकाळी।
परी शेवटी शंकरा कोण जाळी॥१७५॥

jagii dvaadashaaditya he rudra akraa।
asankhyaat sankhyaa karii kon shakraa॥
jagii dev dhundaalitaa aadhalenaa ।
jagii mukhya to kon kaisaa kalenaa ॥176॥

जगी द्वादशादित्य हे रुद्र अक्रा।
असंख्यात संख्या करी कोण शक्रा॥
जगी देव धुंडाळिता आढळेना।
जगी मुख्य तो कोण कैसा कळेना॥१७६॥

tutenaa futenaa kada devraana।
chalena dhalena kada dainyavaana॥
kalena valena kada lochanaasii।
vasena disenaa janii miipanaasii ॥177॥

तुटेना फुटेना कदा देवराणा।
चळेना ढळेना कदा दैन्यवाणा॥
कळेना कळेना कदा लोचनासी।
वसेना दिसेना जगी मीपणासी॥१७७॥

jaya maanlaa dev to poojitaahe।
parii dev shodhuuni konii na paahe॥
jagii paahta dev kotyaanukotii।
jaya maanili bhakti je techi mothii ॥178॥

जया मानला देव तो पुजिताहे।
परी देव शोधुनि कोणी न पाहे॥
जगी पाहता देव कोट्यानुकोटी।
जया मानली भक्ति जे तेचि मोठी॥१७८॥

tinhii lok jethuuni nirmaan zhaale।
taya devraayasi konii na bole॥
jagii thorlaa dev to chorlaase।
guruveen to sarvathaa hii na diise ॥179॥

तिन्ही लोक जेथूनि निर्माण झाले।
तया देवरायासि कोणी न बोले॥
जगीं थोरला देव तो चोरलासे।
गुरूवीण तो सर्वथाही न दीसे॥१७९॥

guru paahataa paahataa laksh kotii।
bahusaal mantraavalii shakti mothii॥
manii kaamna chetake dhaatmaata।
janii vyarth re to navhe muktidaata ॥180॥

गुरु पाहता पाहता लक्ष कोटी।
बहूसाल मंत्रावळी शक्ति मोठी॥
मनी कामना चेटके धातमाता।
जनी व्यर्थ रे तो नव्हे मुक्तिदाता॥१८०॥