Manache Shlok – 141 to 160

mhane daas saayaas tyaache karave।
janii jaanataa paay tyaache dharave॥
guru anjaneveen te aakalena।
june thevane miipane te kalena ॥141॥

म्हणे दास सायास त्याचे करावे।
जनीं जाणता पाय त्याचे धरावे॥
गुरू अंजनेवीण तें आकळेना।
जुने ठेवणे मीपणे ते कळेना॥१४१॥

kalena kalena kalena dhalena।
dhale naa dhale sanshyohii dhalena॥
galena galena ahantaa galenaa।
bale aakalena milena milena ॥142॥

कळेना कळेना कळेना कळेना।
ढळे नाढळे संशयोही ढळेना॥
गळेना गळेना अहंता गळेना।
बळें आकळेना मिळेना मिळेना॥१४२॥

avidyagune manava umajenaa।
bhrame chookale hiit te aakalena॥
pariikshevine baandhle drudh naane।
parii satya mithya ase kon jaan ॥143॥

अविद्यागुणे मानवा उमजेना।
भ्रमे चुकले हीत ते आकळेना॥
परीक्षेविणे बांधले दृढ नाणें।
परी सत्य मिथ्या असें कोण जाणें॥१४३॥

jagii pahataa saach te kaay aahe।
atii adare satya shodhuun paahe॥
pudhe pahata pahata dev jode।
bhrame bhraanti agyaan he sarv mode ॥144॥

sada viishayo chintitaa jiiv jaala।
ahambhaav adnyaan janmaas aala॥
viveke sada swaswaroopii bharave।
jiva ugamii janma nahii swabhaave ॥145॥

सदा वीषयो चिंतितां जीव जाला।
अहंभाव अज्ञान जन्मास आला॥
विवेके सदा स्वस्वरुपी भरावे।
जिवा ऊगमी जन्म नाही स्वभावें॥१४५॥

dise lochani te nase kalpkodii।
akasmaat aakaarle kaal modii॥
pudhe sarv jaaiil kaahii na raahe।
mana sant anant shodhuni paahe ॥146॥

दिसे लोचनी ते नसे कल्पकोडी।
अकस्मात आकारले काळ मोडी॥
पुढे सर्व जाईल कांही न राहे।
मना संत आनंत शोधुनि पाहे॥१४६॥

futena tutena chalena dhalena।
sada sanchale miipane te kalena॥
taya ek roopaasi dooje na saahe ।
mana sant anand shodhuni paahe ॥147॥

फुटेना तुटेना चळेना ढळेना।
सदा संचले मीपणे ते कळेना॥
तया एकरूपासि दूजे न साहे।
मना संत आनंत शोधुनि पाहें॥१४७॥

niraakaar adhaar bramhaadikaancha।
jaya saangta sheenlii ved vaachaa॥
viveke tadaakaar houuni raahe।
mana sant anant shodhuni paahe ॥148॥

निराकार आधार ब्रह्मादिकांचा।
जया सांगतां शीणली वेदवाचा॥
विवेके तदाकार होऊनि राहें।
मना संत आनंत शोधुनि पाहे॥१४८॥

jagii paahata charmachakshii na lakshe।
jagii paahata gnyaanchakshii nirakshe॥
janii paahata paahane jaat aahe।
mana sant anant shodhuni paahe ॥149॥

जगी पाहतां चर्मलक्षी न लक्षे।
जगी पाहता ज्ञानचक्षी निरक्षे॥
जनीं पाहता पाहणे जात आहे।
मना संत आनंत शोधुनि पाहे॥१४९॥

nase piit naa shwet naa shyaam kaahii।
nase vyakta avyakta naa niil naahii॥
mhane daas vishwaastaa mukti laahe।
mana sant anant shodhuni paahe ॥150॥

नसे पीत ना श्वेत ना श्याम कांही।
नसे व्यक्त अव्यक्त ना नीळ नाहीं॥
म्हणे दास विश्वासतां मुक्ति लाहे।
मना संत आनंत शोधुनि पाहे॥१५०॥

khare shodhitaa shodhitaa shodhitaahe।
mana bodhitaa bodhitaa bodhitaahe
parii sarv hii sajjanacheniyoge।
bara nishchayo pavije saanuraage ॥151॥

खरें शोधितां शोधितां शोधिताहे।
मना बोधिता बोधिता बोधिताहे॥
परी सर्वही सज्जनाचेनि योगे।
बरा निश्चयो पाविजे सानुरागे॥१५१॥

bahutaamparii kuusarii tatwajhaada।
parii antarii pahijeto nivaada॥
mana saar saachaar te vegle re।
samastaamadhe ek te aagle re ॥152॥

बहूतांपरी कूसरी तत्त्वझाडा।
परी अंतरी पाहिजे तो निवाडा॥
मना सार साचार ते वेगळे रे।
समस्तांमधे एक ते आगळे रे॥१५२॥

navhe pindgnyaane navhe tatwadnyaane
samadhaan kaahii navhe taanmaane॥
navhe yogyaage navhe bhog tyaage
samadhaan te sajjanaacheni yoge ॥153॥

नव्हे पिंडज्ञाने नव्हे तत्त्वज्ञाने ।
समाधान कांही नव्हे तानमाने॥
नव्हे योगयागें नव्हे भोगत्यागें।
समाधान ते सज्जनाचेनि योगे॥१५३॥

mahavakya tatwadike panchkarne।
khune paavije sant sange vivarne॥
dwitiiyesi sanket jo daavijeto।
taya saandunii chandrama bhaavijeto ॥154॥

महावाक्य तत्त्वादिके पंचकर्णे।
खुणे पाविजे संतसंगे विवर्णे॥
द्वितीयेसि संकेत जो दाविजेतो।
तया सांडुनी चंद्रमा भाविजेतो॥१५४॥

disena janii techii shodhuuni paahe।
bare paahtaa gooj tethechi aahe॥
karii gheu jaata kada aadhalenaa।
janii sarv kondaatle te kalena ॥155॥

दिसेना जनी तेचि शोधुनि पाहे।
बरे पाहता गूज तेथेचि आहे॥
करी घेउ जाता कदा आढळेना।
जनी सर्व कोंदाटले ते कळेना॥१५५॥

mhane jaantaa to janii moorkh paahe।
atarkaasii tarkii asa kon aahe॥
janii miipane paahataa paahavenaa।
taya lakshitaa vegle raahavenaa ॥156॥

म्हणे जाणता तो जनी मूर्ख पाहे।
अतर्कासि तर्की असा कोण आहे॥
जनीं मीपणे पाहता पाहवेना।
तया लक्षितां वेगळे राहवेना॥१५६॥

bahuu shastra dhundaalitaa vaad aahe।
jaya nishchayo yeka tohii na sahee॥
matii bhaandtii shaastra bodhe virodhe।
gatii khunttii gnyaanbodhe prabodhe ॥157॥

बहू शास्त्र धुंडाळता वाड आहे।
जया निश्चयो येक तोही न साहे॥
मती भांडती शास्त्रबोधे विरोधें।
गती खुंटती ज्ञानबोधे प्रबोधे॥१५७॥

shrutii nyaay miimaasake tarkshaastre।
smruti ved vedaantvaakye vichitre॥
swaye shesh maunaavalaa stheer raahe।
mana sarv janiiv sanduuni paahe॥158॥

श्रुती न्याय मीमांसके तर्कशास्त्रे।
स्मृती वेद वेदान्तवाक्ये विचित्रे॥
स्वये शेष मौनावला स्थीर पाहे।
मना सर्व जाणीव सांडून राहे॥१५८॥

jene makshikaa bhakshilii jaanivechii।
taya bhojanaachii ruchii praapt kaichii॥
ahambhaav jyaa manasiichaa virenaa।
taya gnyaan he ann potii jirenaa ॥159॥

जेणे मक्षिका भक्षिली जाणिवेची।
तया भोजनाची रुची प्राप्त कैची॥
अहंभाव ज्या मानसीचा विरेना।
तया ज्ञान हे अन्न पोटी जिरेना॥१५९॥

nako re mana vaad haa khedkaarii।
nako re mana bhed nana vikaarii॥
nako re mana shiikavuu puudhilaansii।
ahambhaav jo raahila tuujapaasii ॥160॥

नको रे मना वाद हा खेदकारी।
नको रे मना भेद नानाविकारी॥
नको रे मना शीकवूं पूढिलांसी।
अहंभाव जो राहिला तूजपासी॥१६०॥